Uprawa i pielęgnacja roślin sadowniczych

Kwiecień to ostatni termin na zimowe ciecie drzew i krzewów ziarnkowych oraz winorośli – dalsze opóźnienie w cięciu tego gatunku spowoduje silny wyciek soków z ran po cięciu i osłabi krzewy.

Kwiecień to również ostatni moment na szczepienie roślin - wskazane jest żeby w wiosennym terminie szczepienia szczepić na zraz.

Zaczynający się miesiąc jest dobry do kontynuacji sadzenia drzew i krzewów owocowych. Drzewa i krzewy z tzw. odkrytym korzeniem (kopane z gruntu) możemy sadzić dopóki są w stanie bezlistnym, czyli nie rozpoczęły jeszcze wegetacji. Drzewka posadzone wiosną przycinamy po posadzeniu nieco silniej, niż te sadzone jesienią. Podczas sadzenia warto zastosować szczepionkę mikoryzową dla drzew owocowych. Zastosowanie szczepionki wzmocni system korzeniowy drzewek i ułatwi roślinom pobieranie składników pokarmowych z gleby, co pozwala znacznie zmniejszyć ilość podawanych nawozów. W efekcie rośliny będą silniejsze, zdrowsze, a plon bardziej obfity. Stosujemy nawóz potasowy np. siarczan potasu, aby pobudzić drzewa owocowe do obfitszego kwitnienia. Ochraniamy kwitnące drzewa przed przymrozkami, okrywając włókniną. Odchwaszczamy teren wokół pni i ściółkujemy dobrze rozłożonym kompostem.

Rozmnażamy krzewy owocowe np. agrest, maliny, porzeczki przez odkłady poziome lub przez kopczykowanie. Przyginamy gałązki do ziemi i przysypujemy podłożem. Do jesieni wytworzą się w tym miejscu korzenie.  Natomiast jeżynę bezkolcową rozmnażamy poprzez odkład wierzchołkowy.

Opryski zwalczające parcha jabłoni rozpoczynamy w fazie wydobywania się z pąków końcowych pierwszych liści. W zależności od pogody, pierwszy oprysk wykonujemy w połowie kwietnia lub na początku maja. Rozprzestrzenianiu się tej choroby sprzyja wilgoć, dlatego opryski wykonuje się przede wszystkim jeżeli padały deszcze. Możemy zastosować fungicydy interwencyjne: Syllit 65 WP, Miedzian 50 WP, Kaptan 50 WP, Penncozeb 80 WP, Score 250 EC, Zato 50 WG. Score 250 EC pozwala też ograniczać rozprzestrzenianie się mączniaka jabłoni. W uprawach amatorskich powinno się jednak przede wszystkim ręcznie usuwać liście porażone przez tego patogena. Rozpoznać je można po pastorałowatym wyglądzie i białym, mączystym nalocie.. Nie opryskuje się pestycydami drzew kwitnących, aby nie zabijać owadów zapylających. Opryski rozpoczynamy wcześniej, przed kwitnieniem.

Warto też sprawdzić czy w jabłoni nie zagnieździł się kwieciak jabłkowiec. W tym celu pod drzewem układa się płachtę i potrząsa gałęziami. Jeżeli z około 35 gałęzi spadnie na płachtę więcej niż 5 chrząszczy, warto zastanowić się nad koniecznością przeprowadzenia oprysków. Na działkach zalecane jest jednak przede wszystkim ręczne usuwanie zaschniętych pąków, w których żerują larwy kwieciaka. Ten sam zabieg przeprowadzamy u gruszy, którą atakuje kwieciak gruszowiec.

Pędy porzeczko czarnej przeglądamy i usuwamy nienaturalnie nabrzmiałe pąki, które zostały zaatakowane przez wielkopąkowca porzeczkowego. Jeżeli na pędzie jest zdeformowana większość pąków, to taki pęd usunąć trzeba w całości.

Wiosenną pielęgnację truskawki i poziomki nalezy zacząć od usunięcia starych, zaschniętych liści oraz wzruszenia gleby w międzyrzędziach i w rzędach. Wprowadzamy nowe nasadzenia. Truskawki i poziomki mają niewielkie wymagania nawozowe i obfite nawożenie wiosną (szczególnie nawozami azotowymi) jest niekorzystne. Konieczne jest natomiast podlewanie. Jeżeli jest sucho wymagają podlewania co najmniej raz w tygodniu. Roślinom tym dobrze zrobi też ściółkowanie.

Uprawa i pielęgnacja warzyw

Od początku kwietnia wprost do gruntu może być wysiewana roszponka, która dobrze znosi niskie temperatury. Na miejsce stałe sadzi się rozsadę warzyw - cebuli i pora, a na początku miesiąca - wczesnych odmian kalarepy i sałaty. Odmiany późniejsze wysadza się pod koniec miesiąca. Do połowy kwietnia kończy się siew grochu i szpinaku. W drugiej połowie miesiąca na zagonie wysiewa się pora. Przez cały kwiecień w ogrodzie można wysiewać rzodkiewkę, najlepiej w odstępach 7 do 10 dniowych, co zapewni ciągłość zbiorów przez cały sezon. Wysiewa się także nasiona średnio późnych odmian marchwi na zbiór wczesnojesienny oraz nasiona pietruszki, pasternaku i kopru. Pod koniec miesiąca można wysiewać skorzonerę, cykorię, bób i szczaw. W celu wyprodukowania rozsady, na rozsadniku wysiewa się nasiona brokułów na zbiór sierpniowy, wczesne odmiany kalarepy na zbiór w ciągu lata, średnio późne odmiany kapusty i brukwi. Na rozsadniku wysiewa się również średnio późne i późne odmiany sałaty. Pikuje się siewki warzyw psiankowatych, takich jak pomidor, czy papryka. Pikowanie przyczyni się do wzbogacenia systemu korzeniowego roślin. Nasiona buraków ćwikłowych wysiewa się wprost do gruntu w rzędach oddalonych od siebie o 20 cm. Można wysiać też rośliny przyprawowe, np. koper ogrodowy. W miarę potrzeb koper można dosiewać aż do lata.

W kwietniu rozpoczyna się ochronę warzyw przed szkodnikami. Aby je odstraszyć, warzywa można opryskać biopreparatem na bazie czosnku lub umieścić pałeczki czosnkowe w glebie. Preparatów czosnkowych nie należy stosować przeciwko śmietce cebulance. W tym przypadku lepiej wysiewać cebulę naprzemianrzędowo z innymi roślinami, np. marchwią.

Uprawa i pielęgnacja roślin ozdobnych

Jeżeli w marcu było zbyt zimno aby zdjąć zimowe osłony z roślin, czynność tą wykonuje się w kwietniu. Należy pamiętać aby krzewy wyjątkowo wrażliwe na niskie temperatury, np. budleję, odsłonić dopiero pod koniec miesiąca. Jeżeli budleja przymarzła, pędy ściąć trzeba dość nisko, wówczas roślina odbije.

W kwietniu należy zdjąć zimowe osłony z krzewów róż i wykonać cięcie. Można też sadzić nowo zakupione róże.

Pielęgnujemy rozsadę roślin jednorocznych z wysiewów przeprowadzonych w lutym i marcu. Siewki pikuje się do świeżego podłoża, oraz zapewnia im odpowiednią wilgotność i temperaturę. W miejsce stałe sadzi sie rozsadę bratków i niezapominajek.

Kwiecień to kolejne nawożenie wiosennych roślin cebulowych (około 3 tygodnie po pierwszym nawożeniu). Stosuje się nawozy azotowe, np. saletrę amonową. Kwiecień to także czas sadzenia roślin cebulowych kwitnących latem.

Przesadza się i dzieli byliny kwitnące latem i jesienią. Przed posadzeniem suche karpy zanurza się w wodzie. Kwiecień jest też dobrym miesiącem na sadzenie traw ozdobnych.

Glebę pod krzewami ściółkujemy, zwłaszcza tym o płytkim systemie korzeniowym (azalie, oczary, różaneczniki, czy wrzosy). Ściółka pomoże utrzymać w glebie wilgoć i zabezpieczy korzenie przed wysychaniem. W kwietniu sadzimy liściaste drzewa i krzewy ozdobne (można sadzić dopóki nie zaczną wypuszczać pierwszych liści). Po posadzeniu należy silnie je przyciąć, a dookoła pnia uformować w ziemi zagłębienia w kształcie mis, dzięki którym możliwe będzie zatrzymanie wody. Sadzi się również iglaki i gatunki zimozielone.

Uprawa i pielęgnacja trawnika

Trawnik nawozimy w kwietniu nawozem organicznym i dobrze podlewamy. Miejsca wyłysiałe obsiewa się regeneracyjną mieszanką traw. Można też użyć kawałków darni z innych części trawnika. Wzrost traw w kwietniu jest na tyle duży, że można przystąpić do pierwszego koszenia. Regularne koszenie sprzyjać będzie lepszemu krzewieniu się trawy, dzięki temu trawnik stworzy gęsty kobierzec i będzie odporny na intensywne użytkowanie. Nie można jednak przycinać trawy krócej niż na 4 cm, a w miejscach zacienionych należy pozostawić źdźbła jeszcze dłuższe. Zbyt niskie koszenie (poniżej 2,5 cm) osłabia trawnik. Traci on swoją żywotność i przyjemny wygląd, ma mniejszą odporność na suszę, łatwiej opanowują go chwasty. Wygrabiamy filc z trawnika. Pod koniec kwietnia rozpoczyna się ochronę trawnika przed chwastami. O ile jest to możliwe, najlepiej pielić ręcznie. Kwiecień to odpowiednia pora na założenia trawnika lub łąki kwiatowej.

Magdalena Klessa-Kiec
główny specjalista ds. ogrodniczych OZ PZD w Poznaniu